24 sie Pytania i odpowiedzi dotyczące testowania
Wniosek o wsparcie w podjęciu zatrudnienia w wariancie ryczałtowym może w takiej sytuacji składać wyłącznie agencja pracy tymczasowej, gdyż to ona jest formalnie pracodawcą zatrudnianej osoby niepełnosprawnej.
Tak.
W takim przypadku pracodawca nie musi zwracać ryczałtu. Taka samy sytuacja będzie miała miejsce gdy np. osoba niepełnosprawna po zatrudnieniu uzyska wyższy stopień niepełnosprawności – wtedy taki pracodawca nie dostanie wyrównania w postaci wyższej kwoty ryczałtu.
Wzrost zatrudnienia w stosunku do średniej z ostatnich 12 miesięcy, w przypadku, gdy firma istnieje krócej niż 12 miesięcy, powinien być wyliczany w stosunku do średniej z tylu miesięcy, ile istnieje dana firma.
Wydatkując otrzymaną kwotę na wsparcie w podjęciu zatrudnienia w wariancie ryczałtowym pracodawca nie musi przedstawiać żadnych rachunków potwierdzających wydatki, zarówno na etapie uzyskiwania pomocy jak później na etapie ewentualnej kontroli.
Wsparcie w podjęciu zatrudnienia w wariancie ryczałtowym i kosztowym dotyczy każdej osoby niepełnosprawnej, która nie była ubezpieczona przez 3 miesiące przed datą złożenia wniosku o wsparcie w naborze do ww. instrumentu z tytułu świadczenia pracy zawodowej. Zastrzeżenie to nie dotyczy byłych pracowników ZAZ oraz uczestników WTZ, pod warunkiem, że uczestnictwo zakończyło się nie później niż 12 miesięcy przed złożeniem wniosku
a. Staż z urzędu pracy uregulowany jest przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W przypadku, kiedy pracownik niepełnosprawny odbył staż na podstawie skierowania z urzędu pracy, pracodawca który chce zatrudnić ww. osobę na umowę o pracę może złożyć wniosek o wsparcie w podjęciu zatrudnienia, gdyż podleganie uprzednio ubezpieczeniu w ZUS przez stażystę nie dotyczyło świadczenia pracy zawodowej.
b. Praktyki absolwenckie uregulowane są przepisami ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich. W przypadku, kiedy osoba niepełnosprawna odbyła uprzednio praktykę absolwencką, pracodawca który chce zatrudnić ww. osobę na umowę o pracę może złożyć wniosek o wsparcie w podjęciu zatrudnienia, gdyż osoba na praktykach absolwenckich nie podlega ubezpieczeniom w ZUS.
Powiatowy Urząd Pracy może skorzystać ze wsparcia w ramach gwarancji zatrudnienia jeżeli zatrudnia pracownika niepełnosprawnego, po spełnieniu pozostałych warunków przewidzianych przepisami ww. instrumentu.
Generalnie każdy pracodawca sektora finansów publicznych może skorzystać z następujących instrumentów: Dostęp do wiedzy, Gwarancja zatrudnienia, Nowe miejsca pracy w wersji kosztowej.
Pracodawca chcący sfinansować pracę asystenta osoby niepełnosprawnej w ramach wsparcia w podjęciu zatrudnienia w wariancie kosztowym przede wszystkim powinien uzasadnić ww. wydatek, wskazując niezbędną ilość potrzebnych godzin asysty dla osoby niepełnosprawnej. Posiłkowo pracodawca może stosować zasady wprowadzone przez PFRON na potrzeby refundacji wynagrodzenia asystenta osoby niepełnosprawnej, ale nie ma takiej konieczności – wszystko zależy od indywidualnych potrzeb osoby niepełnosprawnej.
Jeżeli pracodawca chce korzystać z instrumentów: Nowe miejsca pracy lub Bonus za włączenie, to powinien zatrudnić osobę niepełnosprawną na podstawie umowy o pracę nie wcześniej niż 1 sierpnia 2022 r. Zatrudnienie pracownika niepełnosprawnego przed tą datą uniemożliwia wnioskowanie o którykolwiek z ww. instrumentów.
Osoba niepełnosprawny odbywająca staż na podstawie skierowania z urzędu pracy nie jest pracownikiem, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Dlatego też pracodawca zatrudniający taką osobę nie może skorzystać z instrumentów: Nowe miejsca pracy, Bonus za włączenie, Gwarancja zatrudnienia.
Po zakończeniu stażu i zatrudnieniu u siebie byłego stażysty na podstawie umowy o pracę, pracodawca może skorzystać ze wsparcia w ramach wymienionych wyżej instrumentów (przy spełnieniu wszystkich dodatkowych warunków wynikających z każdego z ww. instrumentów).
Prace interwencyjne oznaczają zatrudnienie osoby bezrobotnej przez pracodawcę na umowę o pracę z możliwością dofinansowania przez urząd pracy części wynagrodzenia za zatrudnienie tej osoby, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. O organizację prac interwencyjnych może ubiegać się każdy pracodawca, który w ocenie urzędu pracy jest w stanie tę prace prawidłowo przeprowadzić. Pomoc udzielana jest zgodnie z warunkami dopuszczalności pomocy de minimis.
Jeżeli pracodawca chce zatrudnić osobę niepełnosprawną w ramach prac interwencyjnych, to mimo częściowego finansowania wynagrodzenia przez urząd pracy, pracodawca ten może skorzystać z instrumentów Nowe miejsca pracy oraz Bonus za włączenie, a jeżeli zatrudnia już ww. osobę, to może także skorzystać z instrumentów Gwarancja zatrudnienia oraz Dostęp do wiedzy (przy spełnieniu wszystkich dodatkowych warunków wynikających z każdego z ww. instrumentów).
Wysokość premii wypłacanej pracodawcy w ramach instrumentu
„Bonus za włączenie” uzależnione jest od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w
trzecim kwartale 2021 r., które wyniosło 5657,30 zł, wymiaru etatu na który
został zatrudniony pracownik i długości czasu, przez który jest zatrudniony
dany pracownik.
W przypadku zatrudnienia pracownika ma 1 etat wysokość premii
wynosi:
- po 3 miesiącach – 10 % przeciętnego wynagrodzenia tj.
565,73 zł, następnie - po 5 miesiącach – 25 % przeciętnego wynagrodzenia tj. 1
414,33 zł i następnie - po 7 miesiącach – 50% przeciętnego wynagrodzenia tj. 2
828,65 zł
W przypadku zatrudnienia pracownika w niższym wymiarze
czasu pracy (nie mniej jednak niż 0,5 etatu) wsparcie ulega proporcjonalnemu
pomniejszeniu.
Aby ustalić wysokość wsparcia w opisanej w pytaniu sytuacji
należy policzyć średnią z okresu za pracodawca chce otrzymać wsparcie. W tym
przypadku:
SIERPIEŃ (31 dni x 0,5 etatu) + WRZESIEŃ ((20 dni x 0,5
etatu)) + (10 dni x1etatu)) + PAŹDZIERNIK (31 dni x 1 etat) = 66,5/92 tj. sumę
wszystkich dni z tych 3 m-cy = 0,72 etatu (średnia z tych 3 miesięcy to 0,72
etatu).
Czyli taki pracodawca otrzyma 565,73 zł x 0,72 etatu = 407,33 zł.
Zgodnie z Kodeksem pracy młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Dlatego też jeżeli młodociany legitymuje się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny), to pracodawca może skorzystać z instrumentów wskazanych w projekcie „Włączenie wyłączonych” w przypadku jego zatrudnienia. Natomiast jeżeli młodociany legitymuje się wyłącznie orzeczeniem o niepełnosprawności (do ukończenia 16 roku życia) takie wsparcie nie będzie możliwe.
Polski ustawodawca w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wprowadził specjalne rozwiązanie pozwalające na tworzenie programów dla osób z niepełnosprawnościami. Rozwiązania te nie stanowią jednak o wzajemnym uznawaniu dokumentów potwierdzających niepełnosprawność czy też jej stopień w świetle prawa, ale mogą one być akceptowane w ramach programów PFRON. Aktualnie zespoły orzecznicze o niepełnosprawności nie mając szczególnych rozwiązań prawnych wydają orzeczenia o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności w stosunku do obywateli Ukrainy w oparciu o tożsame przepisy co osobom posiadającym obywatelstwo polskie.
Dlatego też jeżeli dana osoba z Ukrainy legitymuje się polskim orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny), to pracodawca może skorzystać z instrumentów wskazanych w projekcie „Włączenie wyłączonych” w przypadku zatrudnienia takiego pracownika.
PODSTAWA PODLEGANIA UBEZPIECZENIU PRZED ZŁOŻENIE |
czy można skorzystać ze wsparcia? |
|
Umowa o pracę na okres próbny/ na czas |
NIE |
NIE |
Powołanie/ Mianowanie/Wybór |
NIE |
NIE |
Spółdzielcza umowa o pracę |
NIE |
NIE |
tzw. Umowa o pracę na zastępstwo |
NIE |
NIE |
Umowa cywilno prawna (umowa zlecenie, |
TAK |
TAK |
Umowa stażowa PUP (staż finansowany ze |
TAK |
TAK |
Umowa stażowa finansowana w ramach |
TAK |
TAK |
Prowadzenie własnej działalności |
TAK |
TAK |
Praktyki zawodowe |
TAK |
TAK |
Umowa w celu przygotowania zawodowego |
TAK |
TAK |
Umowa wolontariatu |
TAK |
TAK |
Umowa o prace interwencyjne |
TAK |
TAK |
Umowa agencyjna |
TAK |
TAK |
Pobieranie emerytury/ zasiłku |
TAK |
TAK |
Pobieranie renty |
TAK |
TAK |
Zarejestrowanie jako osoba bezrobotna |
TAK |
TAK |
Indywidualny Program Zatrudnienia |
TAK |
TAK |
Ponieważ ustawa o rehabilitacji… nie wprowadza żadnych specjalnych rozwiązań w tym zakresie należy zastosować się do treści decyzji ostatecznej – w praktyce pracownik nie powinien posługiwać się orzeczeniem PZON, tj. mając świadomość, że złożył od niego odwołanie nie powinien przedstawiać go pracodawcy. W przypadku jego złożenia i uzyskania przez pracodawcę wiedzy, że użyto środka odwoławczego pracodawca również nie powinien się takim orzeczeniem posługiwać gdyż może to skutkować konsekwencjami wykonania decyzji bez podstawy prawnej.
Konsekwencją powyższego jest prawo pracodawcy do dokonania stosownych korekt w zakresie stopnia niepełnosprawności pracownika – korekta w SOD, korekta wynagrodzeń w zakresie godzin nadliczbowych, ewentualnych uprawnień urlopowych.
Kwestią osobną jest sprawa terminowości ponoszenia kosztów płacy w terminie w odniesieniu do tej ewentualnej godziny nadliczbowej – lege artis może zostać uznane wypłacenie tego wynagrodzenia jako wypłaconego po terminie określonym w przepisach ustawy o rehabilitacji.. co w konsekwencji oznaczać będzie nienależne pobranie dofinansowań. Pośrednio mówi o tym np. wyrok WSA z dnia 7 stycznia 2016 r., VI SA/Wa 2051/15 czy wyrok WSA z dnia 11 stycznia 2017 r., II SA/Łd 490/16, które wprost wskazują, że ryzyko wykonywania decyzji nieostatecznych biorą na siebie strony, które o braku ostateczności wiedziały. Oczywiście kwestią odrębną jest stosowanie przepisu o czasie pracy w kontekście posiadania stosownego zaświadczenia od lekarza medycyny pracy.
Zgodne z ustawą o rehabilitacji zawodowej … można uznać kogoś z osobę niepełnosprawną wyłącznie na podstawie orzeczenia wydanego przez miejski, powiatowy lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności bądź orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja o przyznaniu lub kontynuacji renty nie jest podstawą do zaliczenia osoby do grona osób niepełnosprawnych i do ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych lub refundację składek ZUS (w przypadku osoby niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą) ze środków PFRON.
Osoba, która otrzymuje świadczenie rentowe z ZUS, w razie zagubienia lub zniszczenia dokumentu potwierdzającego wydanie orzeczenia o niezdolności do pracy powinna zwrócić się w formie pisemnej do oddziału ZUS z prośbą o wydanie duplikatu dokumentu