28 wrz Nowe uprawnienia PFRON. W Gazecie Podatkowej pisze Elżbieta Sadło, doradca prawny POPON
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jako państwowy fundusz celowy istnieje od 1991 r.
Nieprzerwanie jego podstawowym zadaniem jest finansowanie rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych. Z tytułu pomocy finansowej udzielanej pracodawcom PFRON posiada uprawnienia kontrolne. Ostatnia nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wprowadziła w tym okresie znaczne zmiany.
Odmowa przyznania dofinansowania
Pierwsza ze zmian dotyczy sytuacji, w których Prezes PFRON wydaje decyzję o odmowie wypłaty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Dotychczas Prezes PFRON wydawał decyzję o odmowie wypłaty dofinansowania wobec pracodawcy:
− znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej według kryteriów określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczących udzielania pomocy publicznej,
− na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy, wynikający z wcześniejszych decyzji Komisji Europejskiej uznających pomoc za niezgodną z prawem oraz ze wspólnym rynkiem,
− jeśli wypłata dofinansowania spowodowałaby przekroczenie kwoty 10 mln euro rocznej pomocy na zatrudnienie pracowników niepełnosprawnych u tego pracodawcy.
Począwszy od 1 grudnia 2012 r. Prezes PFRON będzie zobowiązany wydać decyzję o odmowie wypłaty dofinansowania również w następujących przypadkach:
− gdy wynagrodzenie pracownika niepełnosprawnego nie zostanie przekazane na jego rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo na adres zamieszkania tego pracownika, za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania kwot pieniężnych,
− gdy miesięczne koszty płacy zostały poniesione przez pracodawcę z uchybieniem terminów, wynikających z odrębnych przepisów, przekraczającym 14 dni.
Jak widać, oprócz dotychczasowych warunków pracodawca, aby otrzymać dofinansowanie, będzie musiał spełnić dwa dodatkowe. Chodzi tu o terminowe poniesienie kosztów płacy oraz przekazanie pracownikowi wynagrodzenia w określony sposób.
Postępowanie sprawdzające
Kolejna zmiana w odniesieniu do dofinansowań w zakresie uprawnień PFRON względem pracodawców dotyczy wprowadzenia zupełnie nowej instytucji – postępowania sprawdzającego u pracodawcy. Przepis ten obowiązuje od 15 września 2012 r. Postępowanie to będzie wszczynane w celu potwierdzenia:
1) zgodności ze stanem faktycznym danych zawartych w dokumentach przekazywanych w rozliczeniu dofinansowania – tj. wniosek Wn-D oraz informacja INF-D-P,
2) sytuacji ekonomicznej pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą.
W trakcie takiego postępowania PFRON może sprawdzić m.in. czy prawidłowo wyliczone zostały koszty płacy, czy wynagrodzenie zostało przekazane pracownikowi we właściwy sposób, czy koszty płacy zostały faktycznie i terminowo poniesione, czy prawidłowo został ustalony stan zatrudnienia i miesięczny czas pracy.
Należy również zauważyć, że wszczęcie postępowania sprawdzającego skutkować będzie jednocześnie przedłużeniem terminu, w którym PFRON wypłaca pracodawcy miesięczne dofinansowanie. Na chwilę obecną PFRON w ciągu 25 dni od dnia otrzymania kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku przekazuje pracodawcy dofinansowanie. Natomiast wszczęcie postępowania sprawdzającego skutkować będzie wydłużeniem terminu dla PFRON na wypłatę dofinansowania, jednak nie dłużej niż o 14 dni.
Zgodność składanych dokumentów ze stanem faktycznym
Nowelizacja zmodyfikowała także brzmienie art. 26a ust. 10 i 11 ustawy o rehabilitacji… Po zmianie PFRON może przeprowadzić kontrolę pracodawcy w zakresie miesięcznego dofinansowania. Kontrola w szczególności może dotyczyć zgodności ze stanem faktycznym:
1) danych zawartych w formularzach Wn-D i INF-D-P,
2) wysokości miesięcznego dofinansowania, w tym kwot i terminów poniesienia miesięcznych kosztów płacy pracownika.
Jeśli w wyniku kontroli albo analizy dokumentów przekazanych do PFRON lub danych, którymi dysponuje PFRON, stwierdzone zostaną nieprawidłowości, wówczas Prezes PFRON ma obowiązek wydać:
a) decyzję nakazującą zwrot wypłaconego dofinansowania w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości,
b) decyzję o wstrzymaniu dofinansowania do czasu zwrotu wypłaconego dofinansowania. Decyzja ta podlega wykonaniu z dniem wydania.
Kontrola w zakresie obniżania wpłat na PFRON
Przepisy nowelizacji wprowadzają jeszcze jedno, zupełnie nowe, uprawnienie kontrolne PFRON. Mianowicie do ustawy o rehabilitacji… został dodany art. 22a, który przyznaje Prezesowi Funduszu prawo do przeprowadzania kontroli u sprzedającego lub nabywcy w zakresie prawidłowości realizacji przepisu art. 22 ustawy o rehabilitacji. Oznacza to, że począwszy od dnia 15 września br. PFRON może kontrolować zarówno pracodawców wystawiających ulgi we wpłatach na PFRON, jak i pracodawców korzystających z tych ulg. Dotychczas Fundusz nie dysponował uprawnieniami kontrolnymi w tym zakresie.
Ponadto nowelizacja przyznała PFRON kilka dodatkowych uprawnień kontrolnych względem pracodawców. Dotyczy to w głównej mierze dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, lecz nie tylko. Po raz pierwszy kontroli podlegać będą również pracodawcy w zakresie art. 22 ustawy o rehabilitacji. Przepisy to regulujące zaczęły obowiązywać 15.09.2012 r., a kolejne wejdą w życie z dniem 1 grudnia 2012 r. W związku z powyższym pracodawcy korzystający z miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń czy też z dyspozycji art. 22 ustawy o rehabilitacji powinni się przygotować na ewentualne kontrole z PFRON.
Elżbieta Sadło
(doradca prawny Polskiej Organizacji
Pracodawców Osób Niepełnosprawnych)
Pracodawców Osób Niepełnosprawnych)
