12 wrz Kontrola odwlecze uzyskanie dopłaty. Pisze w Rzeczpospolitej Mateusz Brząkowski, doradca prawny POPON.
Jestem przedsiębiorcą legitymującym się statusem zakładu pracy chronionej (zpchr). Od października br. nie będę spełniał warunków dotyczących posiadania wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 50 proc, w tym 20 proc zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Brak tego parametru skutkuje utratą statusu zpchr.
Czy przepisy zawierają wyjątki, dzięki którym nie stracę tego statusu.
Mateusz Brząkowski: Każdy zakład pracy chronionej musi mieć co najmniej 50-proc. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych, a w tym co najmniej 20 proc. ogółu zatrudnionych osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Tak wynika z art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721, dalej ustawa o rehabilitacji). Jeżeli przedsiębiorca nie spełnia tego warunku, organ przyznający status zpchr w decyzji administracyjnej, tj. wojewoda decyduje o jego utracie.
Jest jednak możliwość czasowej ulgi dla zpchr przy tym warunku. Zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o rehabilitacji wojewoda może okresowo zwolnić prowadzącego zpchr z posiadania tych wskaźników zatrudnienia niepełnosprawnych. Zrobi to, jeżeli pracodawca: zatrudnia co najmniej 60 proc. osób niepełnosprawnych oraz właściwy powiatowy urząd pracy nie może skierować wymaganej liczby osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, mających odpowiednie kwalifikacje zawodowe lub nadających się do przekwalifikowania.
Jeżeli te warunki przedsiębiorca spełni łącznie, może wystąpić do właściwego miejscowo wojewody o zwolnienie z wymogu dotyczącego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Co ważne, wojewoda wydaje taką decyzję na czas określony, ale nie dłużej niż sześć miesięcy. Jego decyzja jest fakultatywna, a nie obligatoryjna.
Ale to inne warunki niż te, z których może skorzystać pracodawca po przejęciu zpchr w upadłości
Tak. Tego uprawnienia nie należy mylić z przywilejem wskazanym w art. 30 ust. 2a ustawy o rehabilitacji. Zgodnie z nim wojewoda może w decyzji zwolnić z prowadzenia działalności gospodarczej przez 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o przyznanie statusu zpchr lub z utrzymania wskaźników zatrudnienia niepełnosprawnych, określonych w art. 28 ust. 1 pkt 1, w ciągu sześciu miesięcy poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie zpchr pracodawcę, który: przejął ze wszystkimi pracownikami zakład pracy chronionej w upadłości lub w likwidacji albo zagrożony likwidacją lub upadłością, z wyłączeniem przejęcia dokonanego na podstawie kodeksu spółek handlowych lub prawa spółdzielczego (DzU z 2003 r. nr 188, poz. 1848 ze zm.), przejął pracowników zpchr w związku z podziałem lub nabyciem tego zakładu lub jego części albo w wyniku zmiany formy organizacyjno-prawnej zpchr prowadzonego przez osobę fizyczną, przejął w drodze darowizny od osoby należącej w stosunku do niego do pierwszej grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn zpchr prowadzony przez jedną lub więcej osób fizycznych.
Jako przedsiębiorca zatrudniający osoby niepełnosprawne uzyskuję pomoc finansową z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) m.in. na dofinansowanie wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników. Ponadto udzielam ulg we wpłatach na PFRON tym pracodawcom, którzy muszą dokonać wpłat na Fundusz z racji tego, że nie zatrudniają niepełnosprawnych. Czy w związku ze zmianami przepisów PFRON będzie mógł kontrolować wystawiającego ulgi oraz uzyska szersze możliwości sprawdzenia wypłaty dofinansowań.
PFRON to organ administracji publicznej wspierający rehabilitację oraz zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Z racji udzielanej pomocy pracodawcom przysługują mu dodatkowe uprawnienia kontrolne, które poszerzą się na podstawie ustawy z 28 czerwca 2012 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2012 r. poz. 986, dalej nowelizacja). Wejdzie ona w życie 15 września br. Zmienione przepisy przewidują przede wszystkim rozszerzenie kompetencji PFRON w zakresie: wydawania decyzji o odmowie dofinansowania, gdyż pracodawca nie przestrzega warunków dotyczących przekazania wynagrodzenia pracownikowi na jego rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo na adres zamieszkania tej osoby za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania kwot pieniężnych, wydawania decyzji o odmowie dofinansowania, gdyż pracodawca nie przestrzega wymogu poniesienia przez niego miesięcznych kosztów płacy, uchybiając terminom przekraczającym 14 dni. Uwaga! Ta zmiana wejdzie w życie od 1 grudnia br., czyli pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw.
Ponadto PFRON uzyskał prawo przeprowadzania u pracodawcy postępowania sprawdzającego, aby potwierdzić: zgodność ze stanem faktycznym danych zawartych w dokumentach, o których mowa w art. 26c ust. 1 ustawy o rehabilitacji (dane w drukach Wn-D oraz INF-DP), sytuacji ekonomicznej pracodawcy wykonującego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 48a ust. 3 ustawy o rehabilitacji. Natomiast gdy PRFON podejmie postępowanie sprawdzające dotyczące złożonego wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania, 25-dniowy termin, który ma na wypłatę tej pomocy pracodawcy, przedłuża się o okres niezbędny na przeprowadzenie tego postępowania, ale nie więcej niż o 14 dni.
Fundusz będzie mógł także kontrolować pracodawców w szerszym niż dotychczas zakresie. W szczególności chodzi o wysokość miesięcznego dofinansowania, w tym kwot i terminów poniesienia miesięcznych kosztów płacy pracowników. Jeśli w wyniku kontroli albo analizy dokumentów zgromadzonych przez PFRON lub danych, o których mowa w art. 49C ustawy o rehabilitacji (m.in. danych zgromadzonych przez ZUS), stwierdzi nieprawidłowości, prezes zarządu Funduszu wyda decyzję: nakazującą zwrot wypłaconego dofinansowania w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości, o wstrzymaniu dofinansowania do czasu zwrotu wypłaconego dofinansowania; decyzja podlega wykonaniu z dniem wydania.
A co z kontrolą wystawiających ulgi we wpłatach do PFRON
Po nowelizacji ustawy PFRON może też przeprowadzić kontrolę u podmiotu wystawiającego informację o kwocie ulgi we wpłacie na PFRON, tzw. sprzedającego oraz kontroli u nabywcy tej ulgi. Może to dotyczyć prawidłowości realizacji art. 22 ustawy o rehabilitacji, czyli wystawiania ulg we wpłatach na PFRON.
Autor: Mateusz Brząkowski, doradca prawny POPON
Źródło: Rzeczpospolita
