23 maj Interwencja POPON – Przepisy o przedawnieniu stosuje się także w sprawach ZFRON – komunikat POPON (23.06.25)
Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych kontynuuje działania w imieniu pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami i wydatkujących środki ZFRON, które mają na celu wyjaśnienie praktyki PFRON w zakresie stosowania przepisów o przedawnieniu prawa do wszczęcia postępowania podatkowego. Dlatego też, po uzyskaniu dla pracodawców korzystnej interpretacji przepisów prawa z BON, skierowaliśmy pilną interwencję do PFRON w kwestii zmiany postępowania organu w stosunku do pracodawców w prowadzonych i przyszłych postępowaniach podatkowych.
Problem dostrzeżony przez POPON był także szeroko opisywany przez media, m.in.
https://www.gazetaprawna.pl/praca/artykuly/9565683,przepisy-o-przedawnieniu-sa-stosowane-po-audycie-u-pracodawcy.html
- Czego dotyczy interwencja POPON?
Tak jak informowaliśmy wcześniej, pismem z dnia 17 czerwca 2024 r. (znak: POPON/PRAW/17/2024) Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych skierowała do Ministra Finansów pytanie dotyczące stosowania w postępowaniach prowadzonych przez Fundusz na podstawie art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji reguł dotyczących przedawnienia prawa do wszczęcia postępowania podatkowego, które to pytanie zostało następnie przekazane przez Ministerstwo Finansów do Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych (BON).
W ww. piśmie POPON zadaliśmy następujące pytania:
- Czy przepis art. 165b § 1 Ordynacji podatkowej ma zastosowanie do sprawozdań z audytów KAS przeprowadzonych przez dyrektora izby administracji skarbowej w zakresie oceny prawidłowości realizacji przepisów art. 33 ust. 1-4a ustawy o rehabilitacji?
- Czy na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej „kontrolę podatkową” należy utożsamiać z „audytem KAS”?
- Jakie przepisy w ocenie POPON zostały naruszone?
Zgodnie z art. 33 ust. 6 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44 ze zm.) oceną tego, czy pracodawca właściwie gospodaruje środkami ZFRON, zajmuje się dyrektor izby administracji skarbowej na podstawie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Na skutek zmiany jej przepisów odbywa się ona obecnie nie w formie kontroli, ale audytu, z którego jest sporządzane sprawozdanie. Trafia ono również do PFRON, który w sytuacji stwierdzenia jakichś nieprawidłowości, związanych np. z wydatkowaniem pieniędzy ZFRON niezgodnym z ich przeznaczeniem, może wszcząć postępowanie w tej sprawie. Pracodawca musi zaś, jak przewiduje art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji, zwrócić 100 proc. błędnie wydanej kwoty i dodatkowo jej 30 proc. wpłacić na rzecz PFRON.
Co ważne, art. 49 ust. 1 ustawy o rehabilitacji wskazuje, że do wspomnianej wpłaty mają zastosowanie przepisy ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Wśród nich jest zaś art. 165b, który zakłada, że organ podatkowy wszczyna postępowanie podatkowe w sprawie, która była przedmiotem kontroli, nie później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia kontroli. Na gruncie ustawy o rehabilitacji to uprawnienie przysługuje prezesowi PFRON i w praktyce oznacza to, że jeśli wszczęcie postępowania nastąpi po upływie pół roku, to dochodzi do jego przedawnienia.
W ocenie Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych przepisy ustawy o KAS nie zawierają wyłączenia wskazującego, że przepis art. 165b § 1 Ordynacji podatkowej dotyczący przedawnienia prawa do wszczęcia postępowania podatkowego nie ma zastosowania do audytów przeprowadzonych przez dyrektora izby administracji skarbowej w sprawach gospodarowania środkami ZFRON.
- Stanowisko BON dla POPON korzystne dla pracodawców
BON w swoim stanowisku wyjaśnił, że oceny prawidłowości gospodarowania ZFRON na potrzeby wpłaty określonej w art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji dokonuje się w ramach audytu, o którym jest mowa w ustawie o KAS, i należy uwzględniać tę okoliczność przy wykładni art. 165b Ordynacji podatkowej.
Oznacza to, że w przypadku, gdy po doręczeniu kontrolowanemu pracodawcy sprawozdania z audytu KAS, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych doręczy postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego, w trybie art. 49 ust. 1 i art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji w zw. z art. 165 Ordynacji Podatkowej, po upływie 6 miesięcy od zakończenia kontroli (za „zakończenie kontroli” przyjmuje się dzień doręczenia sprawozdania z audytu KAS pracodawcy), dochodzi wtedy do przedawnienia prawa do wszczęcia postępowania podatkowego w stosunku do tego pracodawcy.
4. Interwencja POPON do PFRON
Biorąc pod uwagę powyższe, skierowaliśmy do Prezes Zarządu PFRON pilną interwencję w tej sprawie, zadając następujące pytania:
- Dlaczego w prowadzonych postępowaniach podatkowych z tytułu tzw. kary 30%, na podstawie art. 33 ust. 4a w zw. z art. 49 ust. 1 ustawy o rehabilitacji Prezes Zarządu PFRON wszczyna postępowania z naruszeniem art. 165b OrdPod, tj. po upływie 6 miesięcy od doręczenia sprawozdania z audytu pracodawcy?
- Biorąc pod uwagę treść stanowiska BON otrzymaną przez POPON – kiedy PFRON zastosuje ww. interpretacje wobec pracodawców wydatkujących środki ZFRON?
W treści pisma powołaliśmy także najnowsze orzecznictwo sądowoadministracyjne potwierdzające wykładnię przepisów prawa przedstawioną przez BON.
O treści odpowiedzi PFRON poinformujemy Państwa w odrębnym komunikacie.
