19 gru MRPiPS: Rok osób niepełnosprawnych
Rozbudowywanie kompleksowych programów wsparcia, coraz bogatsza pomoc instytucjonalna oraz szeroka paleta świadczeń pieniężnych – rok 2019 przyniósł wiele dobrych zmian dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.
W tym roku wydatki na wsparcie osób niepełnosprawnych i ich opiekunów przekroczą granicę 22 mld zł. – To o ponad 2,5 mld zł więcej niż w ubiegłym roku, który już wtedy przyniósł znaczny wzrost wsparcia dla tej grupy osób m.in. po zrównaniu renty socjalnej do 100% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy – mówi minister rodziny, pracy i polityki społecznej Marlena Maląg. – To pokazuje, że skuteczne wsparcie osób niepełnosprawnych nie schodzi z agendy naszych priorytetowych działań i tak zostanie w kolejnych latach – dodaje minister.
Wieloletnie programy
Działania na rzecz osób niepełnosprawnych muszą mieć charakter długofalowy, tak by osoby niepełnosprawne mogły liczyć na regularną pomoc, umocowaną w ustawach i wieloletnich programach.
W tym roku do istniejących już wieloletnich programów „Za Życiem” i „Dostępność Plus” doszły kolejne, które były finansowane z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Pracom nad Funduszem przyświecała idea stworzenia programów, które będą dawały możliwość wszechstronnego wsparcia – bez dyskryminowania jakiejkolwiek grupy osób niepełnosprawnych.
Już w pierwszym roku działania Funduszu resort rodziny uruchomił 4 programy.
Aż 320 gmin dzięki środkom z Funduszu będzie mogło rozszerzyć ofertę usług opiekuńczych dla osób niepełnosprawnych. Budżet programu wyniósł 60 mln zł.
Na wsparcie liczyć mogli także opiekunowie osób niepełnosprawnych. W ramach programu „Opieka wytchnieniowa” (budżet 110 mln zł) mogą teraz na chwilę odpocząć, mając świadomość, że ich najbliższa osoba jest bezpieczna i ma zapewnioną fachową opiekę w zakresie świadczenia opieki wytchnieniowej np. w formie pobytu dziennego lub całodobowego. Z programu skorzysta w tegorocznej edycji ponad 300 gmin i powiatów.
Ruszył także program „Centra opiekuńczo-mieszkalne”, który przy tegorocznym budżecie wielkości 50 mln zł pozwala gminom lub powiatom zorganizować specjalne placówki pobytu dziennego lub całodobowego dla dorosłych osób niepełnosprawnych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.
Ostatni z tegorocznych programów finansowanych z Funduszu – „Asystent osobisty osoby niepełnosprawnej” w skuteczny sposób ma przeciwdziałać dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych. Program wprowadza usługą asystenta. Osoby niepełnosprawne mogą korzystać z jego pomocy w dojazdach np. na rehabilitację i zajęcia terapeutyczne albo do kina, biblioteki czy teatru. Asystenci pomagają także w zakupach i w załatwieniu spraw urzędowych.
– Chcemy, aby z pomocy osobistego asystenta skorzystało jak najwięcej osób niepełnosprawnych, które dzięki temu będą miały możliwość prowadzenia bardziej aktywnego i samodzielnego życia – mówi minister Marlena Maląg. W przyszłym roku budżet tego programu wyniesie 80 mln zł.
Szeroka paleta świadczeń
Od października 2019 roku wprowadzone zostało nowe świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Na świadczenie dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji czekało ok. 850 tys. osób borykających się każdego dnia z wydatkami związanymi z pielęgnacją, rehabilitacją czy opieką. Na wsparcie przeznaczanych będzie rocznie ok. 4,5 mld złotych.
O osobach niepełnosprawnych nie zapomniano także wprowadzając w tym roku tzw. Emeryturę+. Oprócz grupy emerytów świadczenie w wysokości 1100 zł brutto otrzymały także osoby, które pobierają rentę socjalną. To w sumie 282 tys. dodatkowych wypłat dla dorosłych osób niepełnosprawnych, którym tragiczny los uniemożliwił podjęcia pracy i nabycia uprawnień z systemu ubezpieczenia społecznego.
Tak jak w roku poprzednim, także i w tym, mijającym, rosły świadczenia już istniejące. Od listopada 2019 wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wzrosła z 184,42 zł do kwoty 215,84 zł. Poprzednia podwyżka była w roku ubiegłym. Na zmianach skorzystało ponad 911 tys. osób.
Gwałtowny wzrost płacy minimalnej pociągnął ze sobą z kolei waloryzację świadczenia pielęgnacyjnego. W 2019 roku wysokość świadczenia wynosi 1583 zł netto – mówimy więc o wzroście rzędu 106 zł w porównaniu do ubiegłego roku. Do tego dochodzi 578 zł składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne opłacanych także z budżetu państwa.
– Zwiększając znacznie strumień pieniędzy w ramach świadczeń adresowanych do tej grupy osób, pamiętaliśmy przy tym, że jest to bardzo zróżnicowana grupa, a więc także kierowane wsparcie musi być różnorodne, tak by jak najwięcej osób mogło skorzystać z pomocy – mówi minister Marlena Maląg.
Bogata oferta usług opieki
Także i w tym roku zwiększona została dostępność i zakres usług opieki i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w różnego rodzaju placówkach. Było to możliwe z jednej strony dzięki tegorocznemu zwiększeniu środków dofinansowujących tego rodzaju instytucje, jak i poprzez zmiany w przepisach.
Więcej pieniędzy trafiło do środowiskowych domów samopomocy, będącymi ośrodkami wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Od roku 2019 dotacja na jednego uczestnika wynosi już nie mniej niż 250% kryterium dochodowego osoby samodzielnie gospodarującej. Także w tym roku wprowadzono nowy typ domu śds – dla osób ze spektrum autyzmu lub niepełnosprawnościami sprzężonymi.
W 2019 r. zwiększone zostało dofinansowanie rocznego pobytu jednej osoby niepełnosprawnej w zakładzie aktywności zawodowej – najpierw z 18,5 tys. do 22 tys. złotych, a od października po raz kolejny w tym roku o dodatkowe 750 zł, do poziomu 22 750 zł.
Także dla warsztatów terapii zajęciowej mijający rok przyniósł dwukrotny wzrost dofinansowania kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika. Z początkiem roku, po pierwszej podwyżce, koszt rocznego pobytu wynosił 17 796 zł, a od października doszło dodatkowe 300 zł (18 096 zł ).
W tym roku na wsparcie warsztatów terapii zajęciowej zaplanowano wydatki ze środków PFRON na prawie 521,7 mln złotych. W przypadku zakładów aktywności zawodowej będzie to ok. 104,5 mln zł. W jednym i drugim przypadku jest to wzrost wydatków rzędu 15-18 procent w porównaniu do ubiegłego roku.
