29 sie Obowiązki wobec PFRON przy zatrudnieniu ponad 25 osób. Artykuł POPON w Gazecie Podatkowej
Kiedy rozmiary zakładu, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, przekraczają 25 etatów, pojawiają się nowe obowiązki, między innymi wobec PFRON. Pracodawcy, u którego co najmniej 6% stanu załogi nie stanowią osoby niepełnosprawne, ponoszą z tego tytułu konsekwencje finansowe. Obowiązki te dotyczą każdego pracodawcy, bez względu na fakt prowadzenia działalności gospodarczej lub jej formę.
Ustalanie stanu zatrudnienia
Ustalając obowiązki wobec PFRON, należy oprzeć się na informacjach o osobach zatrudnionych na podstawie stosunku pracy w zakładzie. Wyłączyć jednak trzeba osoby pełnosprawne, które świadczą obowiązki na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, przebywają na urlopie rodzicielskim lub urlopach wychowawczych, a także nie świadczą pracy w związku z odbywaniem służby wojskowej albo służby zastępczej, są uczestnikami Ochotniczych Hufców Pracy. Nie bierze się pod uwagę również osób pełnosprawnych, które pozostają w niezdolności do pracy w okresie uzyskiwania świadczenia rehabilitacyjnego oraz osób pełnosprawnych przebywających na urlopach bezpłatnych, których obowiązek udzielenia określają odrębne ustawy a więc inne niż dobrowolnie udzielane na podstawie wniosku pracownika. Ze stanu zatrudnienia należy również wyłączyć osoby niepełnosprawne, które pozostają na urlopie bezpłatnym – bez względu na podstawę prawną udzielenia tego urlopu.
Stany zatrudnienia ustala się według okresu, w którym zostało wypłacone wynagrodzenie, a więc w analogiczny sposób, jak na potrzeby deklaracji ZUS DRA. Jeżeli więc pracownicy przepracowali lipiec, a ich wynagrodzenie zostało wypłacone w sierpniu, to formularz ze stanami zatrudnienia lipcowego będzie składany w INF-1 za sierpień, przekazywany do PFRON do 20 września.
Przekroczenie wskaźnika po raz pierwszy
Jeśli pracodawca wcześniej nigdy nie zatrudniał 25 lub więcej osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i nie posiada nadanego numeru w rejestrze PFRON, musi sporządzić deklarację zgłoszeniową DEK-Z (wraz z pierwszym składanym INF lub DEK) i przesłać listem do PFRON razem z kserokopiami potwierdzonymi za zgodność z oryginałem wypisu z rejestru właściwego dla pracodawcy. Na tej podstawie zostanie mu nadany numer PFRON, a także udzielony dostęp do platformy e-PFRON, na której dokonuje się wpłat.
Obowiązek wpłat
Pracodawcy, u których w ogólnym stanie załogi, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, nie osiągnięto zatrudnienia 6% osób z niepełnosprawnością, za te okresy, w których miała miejsce taka sytuacja, składają deklarację DEK-1-0. Wyjątkiem są tu państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, będące jednostkami budżetowymi, zakładami budżetowymi albo gospodarstwami pomocniczymi, instytucji kultury oraz jednostkami organizacyjnymi zajmującymi się statutowo ochroną dóbr kultury uznanych za pomnik historii, które wypełniają DEK-l-a, zaś szkoły i placówki wychowawcze DEK-l-b. Dodatkowo, po zakończonym roku, należy złożyć deklarację DEK-R. W deklaracji tej wykazywane są stany zatrudnienia pracowników, z uwzględnieniem poszczególnych stopni niepełnosprawności, a także faktu występowania schorzeń specjalnych u tych pracowników.
Sposób ustalenia wysokości wpłaty
Wysokość kwoty podlegającej wpłacie stanowi iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6%, a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.
Innymi słowy, z każdą zatrudnioną osobą niepełnosprawną wpłata na PFRON będzie niższa 0 2.012,18 zł. Zatrudniając osobę z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i schorzeniem specjalnym, obniżenie to ulega podwojeniu. Natomiast w przypadku zatrudnienia osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności 1 wskazanym schorzeniem, obniżenie będzie potrójne.
Wpłata na PFRON będzie również obniżona w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu produktów lub usług u innego, uprawnionego do udzielania odpisów na PFRON pracodawcy, jeśli uregulował płatność w terminie. Wartość obniżenia ustala się na podstawie uzyskanej od uprawnionego do udzielania ulg pracodawcy informacji INF-U.
Zatrudnienie 6% niepełnosprawnych
Podstawowym obowiązkiem każdego podmiotu, w którym zatrudnienie osiągnęło 25 pełnych etatów, jest informowanie PFRON o stanie zatrudnienia. Służy do tego formularz INF-1. Jest on składany co miesiąc, w odniesieniu do każdego okresu, w którym zatrudnienie ogółem osiągało wspomniany wymiar, a przy tym podmiot zatrudniał co najmniej 6% osób niepełnosprawnych. W dokumencie tym również przedstawia się informację o stanie zatrudnienia w danym okresie. Oprócz INF-1, w styczniu kolejnego roku, składa się formularz INF-2, w którym należy wskazać, za jakie okresy istniał obowiązek złożenia informacji INF-1, a w jakich okresach taki obowiązek nie istniał lub podmiot zobowiązany był do wpłat i tym samym nie składał INF-1.
Nieterminowość pracodawcy
Ustawodawca nie przewidział kar, w przypadku nieterminowego wywiązania się z obowiązku złożenia informacji lub deklaracji. Gdy ma być wykazana kwota do zapłacenia do Funduszu, po przekroczeniu terminu naliczane są odsetki. Jednocześnie unikanie złożenia raportów będzie skutkowało kontrolą i podjęciem działań nakazowych przez PFRON, który monitoruje stany zatrudnienia, między innymi dzięki współpracy z ZUS.
Dofinansowania do wynagrodzeń
Osiągnięcie zatrudnienia na poziomie 25 etatów rodzi poważny skutek w odniesieniu do dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. Dotąd bez znaczenia było, czy pracodawca osiąga 6% wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych. Zatrudnienie pełnych 25 etatów powoduje, że dla dalszego korzystania z dofinansowań musi być wykazany wskaźnik.
Autor: Paweł Czapliński, Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych
Źródło: Gazeta Podatkowa
